Mahkumlara e-kelepçe geliyor!

Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Sefa Mermerci, ''e-kelepçe'' uygulamasının, öncelikle ev hapsi çeken 82 kişi üzerinde deneneceğini bildirdi.

Amerika ve birçok Avrupa ülkesinde hüküm giymiş suçluların takibinde kullanılan ''e-kelepçe'' sistemini, Türkiye'de de hayata geçirmeye hazırlanan Adalet Bakanlığı, sistemle ilgili ön çalışmalarını tamamladı.

Konuyla ilgili AA muhabirine bilgi veren Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Sefa Mermerci, e-kelepçe sistemini, test amaçlı olarak şubat ayında uygulamaya başlayacaklarını, bu testlerde öncelikle teknolojinin deneneceğini söyledi.

Sistemin bazı mahkumlar açısından uygulanabileceğini, bazı durumlarda uygulanması için ise mevzuat değişikliğine gerek olduğunu belirten Mermerci, ev hapsine mahkum olanlar, hakkında adli kontrol ve denetimli serbestlik hükümleri uygulananlara e-kelepçe takılması önünde yasal bir engel bulunmadığını bildirdi. Mermerci, ev hapsi veya denetimli serbestlik cezası verilen kişilerin şu anda takiplerinin yapıldığını, ancak e-kelepçe ile elektronik olarak takibin yapılacağını anlattı.

Elektronik izlemenin, ilk olarak 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 10. maddesinin 2. fıkrası gereğince cezalarını evlerinde çeken hükümlülere uygulanacağını söyleyen Mermerci, bu kapsama giren hükümlü sayısının 82 olduğunu kaydetti.

Daha sonra haklarında belli yerlere gitmekten men veya belli çevre sınırları dışına çıkma yasağı bulunan ya da tedbir kararı verilen şüpheli sanık ile hükümlülere de e-kelepçe uygulaması yapılacağını, Türkiye genelinde bu kapsamdaki kişi sayısının ise 1500 olduğunu belirten Mermerci, uygulamayı şöyle anlattı:

''Kelepçe takıldığı zaman evin sınırları çizilecek. Sınırı geçtiği anda kelepçe sinyal verecek. Bunları yapabilmek için herhangi bir mevzuat değişikliği gerekmiyor. O nedenle ev hapsi çeken 82 kişi üzerinde öncelikle uygulamaya başlayacağız. Sistemle evin sınırları çiziliyor, sınır dışına çıkıldığı anda sinyal veriyor. Pedofili olduğu için çocuk parklarına gitmekten yasaklanan veya stadyumlara girmekten men edilen mahkumların yanı sıra denetimli serbestlik kapsamında kütüphanede 'kitap okusun', 'ağaç diksin', 'kamu kurumunda hizmetli olarak çalışsın' denilen kişilere de kelepçeyi takacağız ve sistem, kişinin yapması gereken işi yapıp yapmadığını, orada olup olmadığını görecek. Şu anda bunu yeni kurduğumuz motorize ekiplerle yapıyoruz. Sistem, kontrolü hızlandıracak.''

-Mahkumların nakillerinde de kullanılacak-

Mevzuat değişikliğine gerek olmadan e-kelepçe sistemini mahkumların nakillerinde de kullanabileceklerini söyleyen Mermerci, ''Mahkumların nakilleri sırasında olmasını hiç istemeyiz ama kaza oldu diyelim, mahkum kaçtı. Arayıp bulmak uzun sürebiliyor. Nakillerde e-kelepçe takılırsa sistem otomatik olarak kaçan mahkumu takip edecek'' dedi.

Sistemin tutuklular için uygulanmasının mevcut mevzuat gereği mümkün olmadığına işaret eden Mermerci, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 109. maddesinde tutukluluk yerine adli kontrol tedbirlerinin uygulanabileceğinin öngörüldüğünü anımsatarak, tutuklularda da sistemin uygulanabilmesi için bu maddeye ek yapılabileceğini ifade etti.

Elektronik izlemeyi, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne bağlı Denetimli Serbestlik ve Yardım Hizmetlerinden Sorumlu Daire Başkanlığının yürüteceğini, Daire Başkanlığına bağlı 133 merkezdeki şube müdürlüklerinde ise izleme ve denetim ekipleri oluşturulacağını kaydeden Sefa Mermerci, bu ekiplerin, yükümlülüklerini ihlal eden kişileri tespit edeceğini ve gerekli uyarıları yapmakla görevli olacaklarını anlattı.

Elektronik İzleme Sistemine Geçişte Denetimli Serbestlik Hizmetlerinin Kurumsal Kapasitesinin Güçlendirilmesi Projesinin maliyetinin yaklaşık 3 milyon avro olduğunu söyleyen Mermerci, projeyle Türkiye'de etkili ve işlevsel bir elektronik izleme sistemi oluşturmayı, Türkiye için AB standartlarıyla uyumlu en uygun sistemi belirlemeyi amaçladıklarını dile getirdi.

-''Sistem, kimsenin özel hayatının gizliliğini ihlal etmez''-

Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İzzet Özgenç de sistemin uygulanması için şu anda herhangi bir kanuni düzenleme yapılmasına gerek olmadığını söyledi.

Hükümlü ya da hakkında adli kontrol uygulanan kişilere e-kelepçe takılabileceğini belirten Özgenç, ''İdare zaten bu kişiler hakkındaki yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğini kontrol etme yetkisine sahip. İdare, o yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğini kontrol yetkisi çerçevesinde adına elektronik kelepçe denilen cihazı takabilir. Onun için kanuni değişikliğe gerek yok. Önemli olan, teknik olarak nasıl uygulanacağı meselesi'' diye konuştu.

Adli kontrol uygulanan kişilerin bunları yerine getirip getirmediğini belirlemek gerektiğini ifade eden Özgenç, bu konuda teknolojinin tüm imkanlarından yararlanmak gerektiğini belirtti.

Prof. Dr. Özgenç, ''Bu teknolojiden bu alanda ne kadar yararlanabiliriz buna bakacağız. Burada kimsenin özel hayatının gizliliğini ihlal etmiyoruz, kimseye ilave bir kısıtlama getirmiyoruz. Zaten kişiye bir kısıtlama getiriliyor hükümlü olduğu için, 'evden dışarı çıkmayacaksın' diyorsun. Bu kişinin evden dışarı çıkıp çıkmadığını ben nasıl kontrol edeceğim. Evin başına dikersin bir bekçi, çıkıp çıkmadığını tespit edersin. Herkesle ilgili bunu yapamayacağımıza göre, mümkün olduğu kadar az insanla çok insanı denetlemeyi başarabilmeliyiz. Elektronik sistem bize bu konuda çok katkı sağlar'' diye konuştu.

Bilişim Uzmanı Avukat Çağatay Cengiz de e-kelepçe sisteminin, Amerika ve Avrupa ülkelerinde başarıyla uygulandığını, buradaki örneklerin incelenmesi gerektiğini belirtti.

Cengiz, sistemin adli kontrole tabi tutulan ve hakkında denetimli serbestlik uygulanan kişilerin yanı sıra özellikle şiddet gören kadınların evden uzaklaştırılan eşlerinin denetlenmesinde ve çocuk istismarının önlenmesinde de kullanılmasının önemli olduğunu söyledi.

Kelepçenin nasıl takılacağının ve nasıl çalışacağının da düzenlenmesi gerektiğini belirten Cengiz, ''Kelepçeyi taktık, teknik arıza nedeniyle sinyal yanlış gitti. Bu gibi durumlar için de hazırlıklı olunması lazım'' diye konuştu.

Kaynak : haber7.com