Sanayicinin Doğalgaz Kabusu Döndü

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK), 2004 yılında aldığı taşıma bedeli kararları, aradan geçen 8 yılın ardından sanayiciye milyonlarca liralık yük oldu. Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (Botaş), 2009 yılında Bursa ve Eskişehir'deki organize sanayi bölgelerinden 80 milyon liraya yakın fark bedeli talebinde bulunmuş ve bu bedeller ödenmişti. Konu yargıya taşındı ve süreç halen devam ediyor. Ekim 2004 - Aralık 2006 dönemine ait ilk fark bedeli şokunun ardından, Botaş bu ay bölgelere gönderdiği yazı ile 2007 Ocak- Eylül dönemine ait ikinci fark bedeli faturası çıkarttı.

Botaş, Bursa ve Eskişehir'de 22 milyon liraya yakın bedeli sanayiciden istedi. Bursa Ticaret ve Sanayi OdasıOrganize Sanayi Bölgesi 9 milyon, Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi 6,2 milyon, Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi 6 milyon, Gürsu Organize Sanayi Bölgesi 822 bin ve NilüferOrganize Sanayi Bölgesi 175 bin lira doğalgaz taşıma bedeli fark faturası ödemekle karşı karşıya kaldı.

'YANLIŞTAN DÖNÜLMELİ'

DOSAB ve BOSBİR Enerji A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Ferudun Kahraman, temyiz süreci devam eden taşıma bedeli fark faturası davası sonuçlanmadan, Botaş'ın 5 Haziran 2012 tarihli yazısı ile 2'nci dönem (Ocak 2007-Eylül 2007) taşıma bedeli farkı adı altında yeni bedeller talep ettiğini söyledi. OSB'lerin henüz ilk dava sonuçlanmadığından dolayı bu bedelleri bölge sanayicilerinden tahsil edemediğini belirten Kahraman, 'Şimdi ikinci bir fatura ile mağduriyet oluştu. Kaldı ki, oluşan bu durumda biz sanayicilerin hiçbir etkisi ve hatası yoktur. Konu tamamen EPDK'nın aldığı kararlarla ilgilidir. Ama 8 yıl önceki yanlış kararların faturasını bugün biz sanayiciler ödüyor. Bu yanlıştır ve bu yanlıştan dönülmelidir' dedi.

Aradan geçen 8 yılın ardından kapanan, taşınan fabrikalar olduğunu söyleyen Kahraman, bu fabrikaların o dönemdeki maliyet hesaplarını o zamanki faturalara göre yaptıklarını belirterek, şöyle devam etti:

'Şimdi 'Hesaplar değişti' demek doğru değil. Görüldüğü gibi geçmişin hataları bugün karşımıza bir sorun yumağı olarak çıkıyor. Bizler işimizi gücümüzü bırakıp, bizim olmayan hatalardan dolayı hukuksal sorunlarla boğuşuyoruz. Sanayici, asıl işine konsantre olup, daha çok üretim, ihracat, istihdam düşünecekken enerjisini başkalarının bu tür hatalarını düzeltmeye harcıyor. Böyle olmamalı. Kamu kurumları sanayiciyi sıkıntıya sokan değil, önünü açan kurumlardır. Organize Sanayi Bölgeleri, yeni faturalar nedeniyle birçok yatırımlarını belki askıya almak veya iptal etmek zorunda kalacaklar. Bütçelerinde olmayan bu bedelleri ödeyerek, sanayicilerine daha iyi hizmet üretmeleri söz konusu olmayacak.'

'KAMU KURUMLARININ HATASINI BİZ KAPATIYORUZ'

Bursa Ticaret ve Sanayi OdasıOrganize Sanayi Bölgesi (BTSO OSB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Uğur ise bugünkü sonucu ortaya çıkartan sebepte sanayicinin hiçbir etkisi olmadığını belirterek, şöyle devam etti:

'Kamu kurumlarının hatasını biz kapatıyoruz. Ama bu bedeller sanayici için çok ağır sonuçlar doğuracaktır. OSB'ler bu bedelleri katılımcılarından almak zorunda. Botaş, amme alacağı olarak alacağını nispeten kolay tahsil etme imkanında. Ancak bölgeler geriye dönük fark bedelini ödemeyen veya bölgeden taşınmış, işyerini kapatmış olan sanayiciden bunu alırken aynı imkana sahip değil. Hukuki yola gittiğimizde yıllarca devam edecek bir süreçten bahsediyoruz. Bu bir yana, yıllarca öncesinin yanlış hesabı işletmelere ciddi yükler getirecektir. Biz BTSO OSB, olarak bu yıl planladığımız elektrik dağıtım şebekesinin yenilenmesi gibi bazı alt yapı yatırımlarımızı yapamayacağız.'

'YÜRÜTMENİN DURDURULMASI DAVASI AÇACAĞIZ'

Bu arada Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi Müdürü ve OSBÜK Bölge Müdürleri Komisyonu Başkanı Ali İhsan Karamanlı konuyla ilgili değerlendirmesinde, organize sanayi bölgelerinin bu konuda sahipsiz bırakıldığını savundu. Karamanlı, 'Yıllar sonra ortaya çıkan faturalar konusunda tek suçlu EPDK'dır. Fakat onlara hiçbir yaptırım yok. Biz aynı hataları yapsak yerimizde saniye kalamazdık. Esasen, Botaş'a değil, bizlerin EPDK'ya dava açması lazım ki, hatanın bedeli ortaya çıksın. Bu kez yürütmenin durdurulması için hukuki yola gireceğiz' diye konuştu.

SORUNUN KAYNAĞI NE?

Doğalgazda taşıma bedellerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) belirliyor. EPDK, 2004 yılında 0.22 kuruş olan bedeli 0.8 kuruşa indiren bir karar aldı. Bu kararı Bursagaz ve Esgaz yargıya taşıdı. Yargı EPDK'yı haksız buldu yeni bir bedel belirlemesini istedi. EPDK da eski rakama döndü. Bunun üzerine Bursagaz ve Esgaz, aradaki farkı Botaş'tan aldığı doğalgazın bedelinden düştü. Botaş, EPDK'yı dava etti ve sonucunu beklemeden OSB'lerden bu parayı tahsil yoluna gitti. Sanayici, kendi hatası ve etkisi olmadığı gelişmeler karşısında faturayı ödeyen olmaktan dolayı isyan ediyor.

30 Haziran 2009 tarihinde Botaş, Bursa ve Eskişehir'de serbest tüketici konumundaki kuruluşlara doğalgaz taşıma bedeli farkı faturası gönderdi. Yazıda fark bedelinin kamu alacağı niteliğinde olduğu ve ödenmesi ihtaren bildirildi. OSB'ler bu faturaları geri gönderip dava açtı. Botaş, aradan geçen bir yılın ardından 2010 yılı Haziran ayında, söz konusu farkları ödemedikleri gerekçesiyle bölgelerin banka hesaplarını 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine dayanarak bloke ettirdi. Görüşmeler sonrası Botaş 36 ay taksit imkanı getirdi. Ancak OSB'ler bir süre sonra paraların tamamını ödeyip konuyu yargıya taşıdılar. Yargı süreci halen devam ediyor.

2009'DA KİME NE FATURA ÇIKMIŞTI?

Botaş 2009 yılında BTSO OSB'ye 24,1 milyon, DOSAB'dan 16,2 milyon, Eskişehir OSB'den 12 milyon, Gürsu OSB'den 1,2 milyon lira ve NOSAB'dan 295 bin lira fark bedeli faturası çıkartmıştı. Bu rakamlar ana para rakamları. Bölgeler, bu ana para ve yasal faizleri Botaş'a ödemişti.