Türk Fitoterapi Derneği Başkanı Prof. Dr. Ekrem Sezik, kuşburnunun ülkemizin hemen her bölgesinde yabani olarak yetişen, çalı şeklinde bir gül çeşidi olduğunu belirterek, halk arasında itburnu, yaban gülü, şilan gibi isimlerle de bildiğini söylüyor.
Ekrem Sezik, kuşburnu hakkında şu bilgileri veriyor: “Anadolu’da yaptığımız halk ilacı araştırmalarında kuşburnu meyvelerinin öksürük, bronşit, romatizma, mide ağrıları, hemoroit ve ishale karşı genellikle çayı halinde kullanıldığını tespit ettik. Halk, meyveleri kurutup ya olduğu gibi veya parçalayıp çay olarak içmekte... Meyvelerin daha doğru kullanımı, Avrupa Farmakopesi’nde yani Avrupa Standart İlaç Kitabı’nda verilmiştir. Şöyle ki, kuşburnunun sert çekirdeklerinden ve çevresindeki tüylerden kurtarılıp, kurutulmuş meyve kabuğunun kullanılması gerekir. Çünkü bu kısım, şifalı etkisi olan C vitamini ve prosiyanidin denen maddeler bakımından daha zengindir. Bitki ve meyve çaylarında da bu kısım kullanılmaktadır.”
Kuşburnu meyvelerinin ülsere karşı, yangı giderici ve antioksidan etkilerinin bulunduğunun, değişik deney hayvanları kullanılarak yapılan bilimsel çalışmalarla gösterildiğini söyleyen Sezik, “Avrupa’da bitkilerle tedavide, kuşburnu meyveleri geleneksel olarak, soğuk algınlığında veya koruyucu olarak kullanılmaktadır. Kuşburnu meyve tozu veya ekstresinden hazırlanan preparatların osteoartritte kullanıldığını da belirtmekte yarar var. Bu etkiyi açıklayan bilimsel çalışmalar da yapılmıştır ve yapılmaktadır. Bu amaçla ya tek başına veya glikozamin vd. maddelerle beraber kullanıldığında daha etkili olduğu bulunmuştur” diyor.
Kuşburnu meyvesi nasıl kullanılmalı?
Prof. Dr. Ekrem Sezik, kuşburnu meyvesinin kullanımı hakkında şu bilgileri vermekte:
“Kuşburnu geleneksel olarak soğuk algınlığı, üşütme ve bu hastalıklara karşı koruyucu olarak günde 2 defa 2,5 gram olarak kullanılır. Kuşburnu piyasada, poşet çay, C vitamini bakımından zenginleştirilmiş kapsüller ve aktarlarda kuru meyve halinde satılmaktadır. Aktarlardan bitkisel ürün almanızı bir sağlıkçı olarak tavsiye etmiyoruz. Poşet çaylarda bir poşette, genellikle 2-2,5 gram civarında kuşburnu meyve kabuğu bulunur. Dolayısıyla belirtilen amaçlar için günde 2-3 poşet çay içmek yararlı olabilir. Poşet kuşburnu çaylarının, güzel mor renginin ‘Sudan bamya çiçeği’ adlı şifalı bir çiçekten ileri geldiğini de hatırlatalım.”
İnternet tıbbına dikkat!
Prof. Dr. Ekrem Sezik, kuşburnu hakkında internette yer alan bazı bilgilere de değinerek, tüketicileri bilimsel araştırmaya dayanmayan bu içerikler konusunda dikkatli olmaya davet ediyor:“İnternette kuşburnu meyveleri her derde deva olarak sunuluyor. Öyle ki, sellüliti önlediği, cinsel isteği artırdığı gibi etkileri olduğu belirtiliyor. C vitamini kaynağı olarak da marmelatı tavsiye ediliyor. Bilindiği gibi, marmelat yapmak için meyveler su ile uzun süre kaynatılır. C vitamini, ısıya son derece dayanıksız olduğu için bu ısıtma sırasında parçalanır ve böylece marmelatta C vitamini kalmaz. Kısacası internet tıbbında, bilimsel araştırmaya dayanmayan kullanım bilgileri bulunuyor. Bu bilgilere karşı dikkatli davranılmalıdır.”