Suudiler, petrol bağımlılığından kurtulacak mi?

Dünyanın en büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan’ın ekonomisi Rusya Federasyonu gibi yıllarca 'petrodolar'lara bağımlı idi. Suudiler, milli ekonominin yapısında köklü değişime yol açacak uzun vadeli bir plan açıkladı. ‘Suudi Vizyonu 2030’ isimli plan başarılı olursa, ilk etapta ulusal bir fon oluşturulacak. Suudi Arabistan dünyanın dört bir yanında çeşitli yatırımlar yapacak böylece yıllarca ekonominin petrole olan bağımlığı azaltmış olacak.Veliaht Prens Muhammed bin Selman, ülkenin ekonomisini petrol bağımlılığından azaltmak için kolları sıvadı.

Dünyanın en büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan’ın ekonomisi Rusya Federasyonu gibi on yıllardır 'petrodolar'lara bağımlıdır. Petrole olan bağımlığını azaltmak, ekonomideki gelirini çeşitlendirmek isteyen Suudiler, milli ekonominin yapısında köklü değişime yol açacak uzun vadeli bir plan açıkladı. ‘Suudi Vizyonu 2030’ isimli plan, Bakanlar Kurulu tarafından bu hafta kabul edildi. Suudiler petrole bağımlılığı azaltmak için dünyanın önde gelen enerji şirketlerden olan Aramco'nun özelleştirilmesinden, vergi artışı ve harcama kesintilerine gibi çok sayıda radikal adımlar atılacak. Selman’ın plan başarılı olursa, Suudi Arabistan bugün ekonomisindeki en değerli varlık olan petrolden uzaklaşmış olacak.

SUUDİ ARABİSTAN'IN 100 MİLYAR $ AÇIK

Uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarındaki düşüş, en çok ekonomisi Suudi Arabistan Rusya gibi petrole bağımlı ülkeleri vurdu. Düşen petrol fiyatlara rağmen bütçesinin yaklaşık dörtte üçü petrol gelirlerinden sağlamaya devam eden ülkeler içim piyasa analistleri, “Düşük petrol fiyatlarının uzun süre devam etmesi Krallığın sonunu getirebilir' yorumunu yapıyor. Yıllarca yüksek petrol fiyatlarından iyi gelir elde edilen Suudi Arabistan 2016 yıl itibarıyla 100 milyar dolarlık bir bütçe açığı ile karşı karşıya. Bu açığı kapatmak için Arabistan’da hem bazı devlet kalemlerı kısılırken, uzun süredir ilk kez dış kredi alındı. Suudi Arabistan’da bu yıl gençler arasındaki işsizliğin yüzde 30'a ulaştı.

ARAMCO 1 NUMARALI HALKA ARZ

‘Vizyon 2030’ planın en dikkat çeken ve tartışmalı unsuru Arabistan’ın devlet petrol şirketi Aramco'nun halka arzı açılıyor olması oldu. Dünyanın en büyük enerji şirketi olan Aramco, hisselerinin yüzde 5'ini New York borsasında halka arz edilecek. Suudi devlet petrol şirketi değeri en muhafazakâr tahminler ile 2.5 trilyon dolar olarak hesaplanıyor. Bu hesaplama baz alınırsa, yüzde 5 hissenin halka arz büyüklüğü 125 milyar dolar olabilir. Günlük 12 milyon varil petrol pompalama kapasitesine sahip şirket, bu anlamda en yakın rakibini ikiye katlıyor. Suudi Arabistan petrol çıkarmanın en ucuz olduğu ülkeler arasında yer alıyor. Şeffaflık konusunda dünyanın en kapalı şirketlerinden biri olan enerji devi Suudi şirketi Aramco'nun, halka arz sayesinde daha açık olması ve sonuçlarını düzenli olarak kamuoyu ile paylaşılacak. Aramco'nun 260 milyar varil olduğu açıklanan ham petrol rezervi ise Amerikan enerji şirketi Exxon'a ait rezervlerin hemen hemen 10 katı büyüklüğe tekabül ediyor. 

ÇEŞİTLİ YATIRIMLAR

Ülke kaynaklarının çeşitlendirilmesini hedefleyen Arabistan orta vadede 2 trilyon dolarlık kraliyet bütçe fonunu oluşturacak. Dünyanın en büyük enerji şirketi Aramco varlıklarının eklenmesiyle zaman içerisinde fonun 2 trilyon doları aşkın varlığa sahip olması öngörülürken; Google Apple, Microsoft gibi dünyanın teknoloji devleri halka açık şirketinin toplamını satın almaya yetecek değere karşılık geliyor. Arabistan oluşan dev bütçeli fonuyla dünyanın dört bir yanında çeşitli yatırımlar yapacak. Vizyon 2030'da, lüks ürünler, tütün ve gazlı içeceklerin satışına ek ücretler getirilmesi, Suudi sermayesinin küresel piyasalarda daha hızlı dolaşması, eğitim sisteminde reform yapılması ve yabancılar için Green card benzeri adımlar da öngörülüyor.

Hürriyet