Eğitim-Bir-Sen İstanbul 5 Nolu Şube Başkanı Celal Demirci’nin psikolojik danışmanlarla yaptığı 1. kısmını dün yayınladığımız rehberlik hizmetleri yönetmelik taslağı değerlendirmesinin 2. kısmını görüşlerinize sunuyoruz:
6. Taslağın eğitim kurumlarında rehberlik hizmetlerinin yürütülmesi başlıklı altıncı bölümünün rehberlik öğretmeninin görevlerini içeren 34. Maddesinin ‘’gg’’ bendinde ‘’Eğitim kurumu müdürünün vereceği, rehberlik hizmetleri ile ilgili diğer görevleri yapar.’’ hükmü yer almaktadır. Buradaki hüküm daha net yazılmalıdır. Bu hükümden psikolojik danışmanların doğrudan joker öğretmen olarak sınıfa sokulması gibi bir durumun ortaya çıkması da mümkün görülmektedir.
7. İkili eğitimde psikolojik danışmanların bir saat ortak çalışma yapması maddesi ise zaten anlamsız kalmaktadır. Zira taslağın eğitim kurumlarında rehberlik hizmetlerinin yürütülmesi başlıklı altıncı bölümünün eğitim kurumu müdürünün rehberlik hizmetlerine ilişkin görevleri başlıklı 31. Maddesinin ‘’ç’’ ve ‘’d’’ bentlerinde;
ç) ‘’Eğitim Kurumunda birden fazla rehberlik öğretmeni varsa bir rehberlik öğretmenini koordinatör olarak görevlendirir ve gerekli gördüğü takdirde görevlendirme değişikliği yapar.
d) ‘’Birden fazla rehberlik öğretmeni olması hâlinde program, planlama, araştırma gibi görevler dışında; hizmetlerin yürütülmesinde sınıf ve öğrenci sayıları ve özel beceriler gibi ölçütlere göre gerektiğinde iş bölümü yapar.’’
şeklinde işbirliği zaten hüküm altına alınmıştır. Ayrıca bu hükümler mevcut yürürlükte olan yönetmeliğin 47. Maddesinin ‘’e’’ ve ‘’f’’ bentlerinde de mevcut ve halihazırda yürürlüktedir.
8. Rehberlik araştırma merkezleri tarafından yapılan çalışmalarda bundan öncede isteğe bağlı olarak katılım gösteriliyordu. Görevlendirmelerin zorunlu değil, teşvik edici bir şekilde, gönüllülük esasına dayalı olarak sürdürülmesi beklenmektedir. Rehber öğretmeni olmayan okullara haftada 1-2 gün görevlendirmeler ile sadece istatistiksel durum kurtarılır. Rehber öğretmen istenmesi durumunda rehber öğretmeni olmayan okullara TEOG bilgilendirmesi, göz taraması vb görevler için gidilebilir. Ancak süreklilik ve takip gerektiren psikolojik danışmanlık hizmetleri sağlıklı yürütülemez.
9. Taslağın 37. Maddesi 4. Fıkrasında; ‘’ Rehberlik öğretmenleri tercih danışmanlığı, alan ve ders seçimi, öğrenci tanılama sürecine bağlı olarak yapılacak çalışmalarda izin ve tatil dönemlerinde görevlendirilebilir.’’ denilmektedir. Tatili bölünerek göreve çağrılan psikolojik danışmanların alacağı ek ders ücretleri de artırımlı olarak ödenmelidir.
10. Ayrıca değişik il ve ilçelerde egzersiz vb etkinlikleri açmak konusunda keyfi uygulamalar olabiliyor. Bunu önlemek için ilgili mevzuatta gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Psikolojik danışmanlar yaratıcı drama gibi görev sahaları ile ilgili egzersizleri yapabilmelidirler.
11. Yürürlükte olan yönetmeliğin bireysel rehberlik başlıklı 9. Maddesinin ‘’e’’ bendinde yer alan;
e) ‘’Psikolojik danışma uygulamalarında, uygulamacının psikolojik danışma formasyonuna sahip olması esastır.’’ hükmü kaldırılmış görünmektedir. Neye dayanarak hangi sebeple kaldırıldığı belli değildir. Unutuldu mu, yoksa bilerek mi çıkarıldı? Burada amaçlanan nedir? Bu madde ile alan dışı atamanın önü mü açılmak istenmektedir?
12. “Danışmanlık tedbiri” konusunda Genel Müdürlüğün Kılavuzu ve son yıllarda yapılan eğitimlere bakılınca zaten zorunlu görev verilmesi şaşılacak bir uygulama olmaktan çıkmıştır. Ancak bu konuda ek ücret verilmelidir. Taslakta buna dair bir madde bulunmamaktadır.
Hem ünvandan psikolojik danışmanlık adını çıkarıp hem de danışmanlık beklemek nasıl bir çelişkidir.
13. Taslakta Rehberlik öğretmeni ifadesi rehber öğretmen ya da psikolojik danışman ibaresinin yerine kullanılmış. Aslında 3 yıl önce norm kadrolar rehberlik adı altında değişmiş olsa da; halen TTKB’nin 20.02.2014 Tarih ve 9 Sayılı kararına ilişkin ‘’Öğretmenlik Atama ve Ders Okutma Esasları Ek Çizelgesinde’’ atamaya esasa alan olan rehberlik ifadesinin karşısında üniversitelerin rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümü (PDR), eğitimde psikolojik hizmetler bölümü, psikoloji bölümlerinin yazıyor olması oldukça manidardır.
14. Taslağın 34. Maddesinin ‘’n’’ bendinde; ‘’Evde ve hastanede eğitime karar verilmiş öğrencilere rehberlik hizmeti sumak amacıyla öğrenciyi evde ve hastanede ziyaret eder.’’ hükmü yer almaktadır.
Hastanede sağlık hizmeti alan ve/veya ilaç kullanan bireyin danışmanlık hizmetinin hastane psikoloğu tarafından yürütülmesi daha yerinde olacaktır. Ev ziyaretleri de sadece rehberlik öğretmeni tarafından değil okul yönetimi ve sınıf öğretmenleri ile birlikte yapılması gerekir. Bu konuda ciddi güvenlik kaygıları vardır.
Temennimiz bu yönetmeliğin bu hali ile asla geçmemesidir. Bu yönetmelik taslağının alana yarar sağladığı doğru dürüst tek bir kazanım olmadığı gibi psikolojik danışmanlık hizmetleri aleyhine birçok hak kaybı vardır. Psikolojisi bozulan danışmandan ne beklenmektedir?
Yürürlükte olan yönetmelikte psikolojik danışmanın görevleri başlıklı 50. Maddede 19 farklı görev tanımı varken, sunulan taslaktaki rehberlik öğretmenin görevleri başlıklı 34. Maddede görev tanımını içeren madde sayısı tam 2 katına 38’e çıkmaktadır. Yani iş yükü 2 katına çıkmaktadır. Buna karşılık psikolojik danışmanın özlük hakları ve mali durumundaki düzelmeye ilişkin madde sayısı sıfırdır.
Taslak ile işin özünden ve doğasından uzak bir şekilde istatistiksel bir başarı hedeflendiği gözlenmektedir. Öğrenciler ve psikolojik danışmanlık konuları kimi bürokratların istatistikleri kurtarma operasyonlarına alet olmamalıdır.
Taslak yönetmelik bilimsellik dışıdır, özlük hakları yok sayılmaktadır. Bazı bürokratlara atfedilen kimi maddelerin ‘’kırmızı çizgileri’’ olduğu iddiaları ise umarız doğru değildir. Çünkü toplum bürokratların kırmızı çizgi belirleme düzeyini çoktan aşmıştır.
Celal DEMİRCİ
Eğitim-Bir-Sen
İstanbul 5 Nolu Şube Başkanı
celaldemirci@gmail.com
https://twitter.com/celaldemirci
https://www.facebook.com/celaldemirci44