Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Hepatit Birliği tarafından “Dünya Hepatit Günü” olarak kabul edilen 28 Temmuz günü, bütün dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kamuoyunun dikkatini global bir sağlık sorunu olan hepatit hastalıklarına çekmeyi hedefliyor.
Dünya Sağlık Örgütü önderliğinde toplam 194 ülkenin katıldığı “Viral Hepatitin Eliminasyonu” programı, 2030 yılına kadar ülkeler bazında toplumdaki hepatit B ve hepatit C’li kişilerin %90’ına tanı konulmasını; tanı konulanların en az %80’inin tedavi edilmesini ve böylece viral hepatitlere bağlı ölümlerin %65 oranında azaltılmasını hedefliyor.
Hepatit C, dünyada her yıl 350 bin kişinin ölümüne neden oluyor
Hepatit C, dünyada her yıl 350 bin kişinin ölümüne neden oluyor. Dünya nüfusunun yüzde 3’ünün taşıdığı Hepatit C virüsünün Türkiye’de görülme sıklığı, yüzde 1 olarak değişiyor. Hepatit C virüsü bulaşan kişilerin yaklaşık %18 ile 34’ünde, virüs kendiliğinden vücuttan atılıyor ve hastalık iyileşiyor.
Uzmanlar, Hepatit C virüsünün kendiliğinden 6 ay içerisinde temizlenmediği takdirde hastaların çoğunda kronikleştiğini ifade ediyor. Kronikleşmesi durumunda yavaş ilerleyen bir hastalık olan Hepatit C, hastaların %10 ile 20’sinde karaciğer sirozuna neden olabiliyor. Siroz gelişen hastaların her yıl %1 ile 5’inde karaciğer kanseri görülebiliyor. Bu evrede takipsiz ve tedavisiz vakaların %15 ile 20’si ölümle sonuçlanıyor.
Hepatit C virüsü bulaşma riskini azaltmak mümkün
Virüsle enfekte olmuş kan ve kan ürünlerinin kullanımı, steril olmayan aletlerle yapılan tıbbi ve cerrahi girişimler, dövme ve piercing uygulamaları, doğum sırasında anneden bebeğe ve nadiren de olsa virüsü taşıyan kişiyle girilen korunmasız cinsel ilişki Hepatit C’nin bulaşmasına sebep olabiliyor.
Uzmanlara göre, Hepatit C virüsü bulaşma riskini azaltmanın pek çok yolu var. Bunlar; steril olmayan diş, piercing ve dövme uygulamalarından kaçınmak, özellikle dövme yaptırırken iğnenin sterilize olmasına dikkat etmek, eldiven ve tek kullanımlık iğne kullanımına özen göstermek ve uyuşturucu madde kullanmamak gerekiyor.
Global bir biyofarma şirketi olan AbbVie’nin desteği ile Hepatit C’ye ilişkin toplumdaki bilgi kirliliğini gidermek amacıyla “Yanlış Bilgi Bulaşıcıdır’’ Projesi gerçekleştiriliyor. Proje çerçevesinde Hepatit C ile ilgili hasta ve çevresinde, toplumda hatta sağlık çalışanlarında eksik bilgilendirme sonucu oluşan önyargıların ve yanlış algıların düzeltilmesini amaçlanıyor.
Yanlış algılar nedeniyle oluşan damgalanma, hastaların sosyal ve iş yaşamlarını ciddi biçimde etkilemekte, kimi zaman sağlık profesyonellerinden destek alma konusunda da sıkıntılar yaşanmasına neden olmaktadır. Oysa, Hepatit C ile ilgili toplumdaki yanlış bilgi, çoğunlukla kan yoluyla bulaşan Hepatit C’den daha bulaşıcıdır.