Memorial Ankara Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Hakan Özsoy, diz problemlerinin birçoğunun tedavisinde sıklıkla kullanılan bir yöntem olan diz artroskopisi ile ilgili önemli bilgiler verdi.
Menisküs Ve Bağ Yaralanmalarında Sıklıkla Kullanılıyor
Artroskopi diz ekleminin yüksek büyütmeli kameralarla görüntülenmesidir. 1970’lerden beri sıklıkla kullanılmakta ve kullanımı giderek artmaktadır. Diz ekleminde menisküsler, bağlar ve kıkırdak bulunur. Menisküsler kemiklerin arasında bir nevi amortisör, yastık görevi gören yapılardır. Bağlar kemikleri birbirine bağlayan ve tutan, eklemin düzgün hareket etmesini sağlayan yapılardır. Kıkırdak ise kemiklerin üzerini saran kaygan kaplama tabakadır. Artroskopide bu yapıların tamamını görme ve tedavilerini yapma imkanı bulunmaktadır. En sık eklem içindeki menisküs, bağ ve kıkırdak yaralanmalarında kullanılmaktadır. Bunun dışında diz artroskopisini kullanıldığı alanlar şunlardır;
• Sebepsiz meydana gelen ya da iyi huylu tümörler sebebiyle oluşan, tekrarlayan eklem şişlikleri
• Eklem içindeki iyi huylu tümörlerin tedavisi
• Eklem içinde enfeksiyon ya da iltihap varsa eklemin temizlemesi ve parça alınması
• Eklemde bir protez ya da platinde enfeksiyon şüphesi varsa bu şüphenin kesinleştirilmesi
• Eklem içi küçük kırıkların tedavisi
• Eklemde özellikle diz kapağındaki çıkığın yerine oturup oturmadığının kesinleştirilmesi
• Hareket etmeyen ve sert bir eklemin gevşetilmesi
Açık Ameliyat Yerine Diz Artroskopisi
Açık ameliyata göre diz artroskopisinin birçok avantajı vardır. Bunlardan biri artroskopide dizin arkası da dahil her bölümünün çok detaylı bir şekilde görüntülenebilmesidir. Dar alanlar da çok net görülebildiği için, müdahale edilebilen alan çok geniştir. Artroskopi sayesinde açık ameliyata göre gözle gördüğümüzden daha çok yere daha detaylı ulaşılmaktadır. Ekleme iki küçük kalem büyüklüğünde aletle girildiği için artroskopi ameliyatının getirdiği doku hasarı açık ameliyata göre oldukça azdır.
Hasta İş Ve Sosyal Yaşamına Hızla Dönebiliyor
Açık ameliyatta haftalar süren iyileşme süreci varken artroskopide basit bir menisküs ameliyatında deliklerin kapanmasıyla hasta 1 hafta içinde daha rahat hareket etmeye başlamaktadır. Eğer artroskopiyle menisküs tamiri yapıldıysa hasta 3 hafta içinde tam basmakta, çapraz bağ ameliyatı söz konusu ise hasta 3-4 hafta içinde işine dönmektedir. Futbol, basketbol gibi spor branşlarında eklem içi yaralanmalar çok sık görüldüğü için artroskopi yöntemi de bu vakalarda sıklıkla kullanılmaktadır. Mücadele sporlarını yapan hastalarda rutin hayata dönüş 6-9 aydır. Eklem içinde birçok bağın yaralanması durumunda bu süre 9 ay 1 yıla kadar uzayabilmektedir.
Çocuklarda Da Güvenle Uygulanabiliyor
Diz artroskopisi her yaş grubunda uygulanabilmektedir. Çocuklarda bazen doğuştan menisküslerde şekil bozuklukları olmakta ve bu dizlerde kilitlenmeye sebebiyet vermektedir. Bu durumlarda artroskopiye başvurulmaktadır. Çocukların dizinde septik artrit denilen bir enfeksiyon görüldüğünde de büyük kesiler yerine artroskopik olarak iltihap boşaltılabilmektedir. Diz artroskopisi kötü huylu tümörlerin tedavisinde kullanılmamaktadır. Enfeksiyonun varlığında bile yapılabilen artroskopi bacakta damar tıkanıklığı varsa düşünülerek yapılmaktadır. Anestezi doktoru ve hastanın ortak kararı ile hastanın durumuna en uygun anestezi yöntemi seçilmektedir. Belden uyuşturularak yapılabildiği gibi, sadece kasıktan yapılan bir iğne ile bacağın uyuşturulması ile de yapılabilir. Hastanın herhangi bir sağlık sorunu yoksa tercih edilen yöntem genellikle genel anestezidir.