Paşalar geri dönüyor

Mahkeme 3 paşanın isimlerinin üçlü kararnamede yer almamasını ‘idari bir işlem’ diye niteledi ve yargı denetimine tabi olduğu sonucuna vardı.

Terfi ettirildikleri halde hükümetçe atama kararnamesinde isimlerine yer verilmeyen Balyoz davası sanıklarından 3 paşanın açtığı davada, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM) sürpriz bir karara imza attı. Başbakan Tayyip Erdoğan ve dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ’a Gediktepe’de brifing veren Tümgeneral Gürbüz Kaya ile Tümgeneral Halil Helvacıoğlu ve Tuğamiral Abdullah Gavremoğlu’nun açtığı davada AYİM, ‘oybirliği’ ile yürütmeyi durdurma kararı verdi. 2 general ile 1 amirali haklı bulan karar, bu konuda verilmiş ilk örnek olma niteliği taşıyor.

Gözler hükümette
AYİM kararının nasıl uygulanacağına hükümet karar verecek. Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, 30 Ağustos resepsiyonunda, “Mahkeme kararıyla terfileri mümkün olabilir mi?” sorusuna, “Anayasa’ya göre hiçbir mahkeme, buna Anayasa Mahkemesi de dahil, icrai karar alamaz. Yani terfi ettiremez. Ancak mahkeme kararı bizi zorlar” yanıtını vermişti. Şimdi gözler, hükümetin bu sürpriz karar üzerine hangi tasarrufta bulunacağına çevrildi.

Bugün tebliğ ediliyor
Yargı kararının uygulanmaması halinde ise Başbakanlık ile Milli Savunma Bakanı ve İçişleri Bakanı’nın hukuki sorumluluğu gündeme gelebilecek. Başbakan ve 2 bakan, tazminat ve ceza davası tehdidi ile karşı karşıya kalabilecek. Kararın gerekçesinin bugün tamamlanarak, davacı 3 paşayla birlikte, davalı Başbakanlık, Milli Savunma ve İçişleri Bakanlığı’na tebliğ edilmesi bekleniyor. Davalı idarelerin karara karşı itiraz hakları bulunuyor. AYİM, kısa bir süre içinde davayı esastan da karara bağlayacak.

‘İdari işlem’ saydı
Tümgeneral Kaya Harita Genel Komutanlığı’na, Tümgeneral Helvacıoğlu Jandarma Değerlendirme ve Denetleme Başkanvekilliği’ne ve Tuğamiral Gavremoğlu ise Deniz Kuvvetleri Personel Başkanlığı’na vekaleten atanmışlar, ancak görevlerine başlayamamışlardı. Ağustostaki krizli YAŞ’taki terfi kararlarının Gönül ve Erdoğan tarafından imzalanmayarak geri gönderilmesi üzerine 3 paşa, AYİM’de dava açmıştı. AYİM 3’üncü Dairesi, 27 Eylül’de 3 paşanın davasını görüştü ve ilk aşamada, yürütmeyi durdurma talebini karara bağladı. Daire, askeri savcının da mütalaası doğrultusunda ve oybirliği ile yürütmeyi durdurma kararı verdi.

AYİM, 3 paşanın YAŞ’ta terfi ettirildikleri halde, yayınlanan üçlü kararnamede isimlerinin yer almamasını ‘idari bir işlem’ diye niteledi ve yargı denetimine tabi olduğu sonucuna vardı. AYİM, bu işlemi hukuka aykırı bularak, oybirliği ile yürütmesinin durdurulmasına karar verdi. Karar, idarenin bütün eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olması gerektiği genel ilkesine dayandırıldı. Yargı denetimi dışındaki alanın ise dar yorumlanması gerektiğine dikkat çekildi. AYİM, Balyoz’da adı geçen paşaların terfi ettirilip ettirilmemeleri ve YAŞ’la ilgili değerlendirme yapmadı.