Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Türk Devletleri Teşkilatı Tarımdan Sorumlu 2. Bakanlar Toplantısı'na ve çeşitli programlara katılmak üzere Azerbaycan'a resmi bir ziyarette bulundu.
Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Tarımdan Sorumlu 2. Bakanlar Toplantısı, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de gerçekleştirildi.
Toplantıya, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'nın yanı sıra, TDT Genel Sekreteri Büyükelçi Kubanıçbek Ömüraliyev, Azerbaycan Tarım Bakanı Mecnun Memmedov, Özbekistan Tarım Bakanı Aziz Voitov, KKTC Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş, Kırgızistan Tarım Bakanı Birinci Yardımcısı Murat Ramatov ve Kazakistan Tarım Bakanı Yardımcısı Abilkhaiyr Tamabek katıldı.
Bakan Yumaklı toplantıda yaptığı konuşmada, tam teşekküllü uluslararası bir teşkilata dönüşen TDT'yi, üye ülke halklarının ekonomik ve sosyal standartlarını yükseltecek ve bölgenin huzur ve istikrarına önemli katkılar sağlayacak bir teşkilat olarak gördüklerini belirtti.
Küresel ve bölgesel sınamaların arttığı bu dönemde TDT'nin kurumsallaşması ve güçlendirilmesinin her zamankinden daha önemli hale geldiğini dile getiren Bakan Yumaklı, Kazakistan'ın ev sahipliğinde 3 Kasım'da düzenlenecek TDT Zirvesi'nin üye ülkeler arasındaki birlik ve beraberliğin güçlendirilmesinde yeni bir merhale olacağını ifade etti.
Bakan Yumaklı, Türkiye olarak TDT ile ilişkilerin her alanda geliştirilmesini bir dış politika önceliği olarak değerlendirdiklerini vurgulayarak, “Türk Dünyası 2040 Vizyonu" kapsamında ve “2022-2026 Strateji Belgesi" rehberliğinde tüm üye ülkelerce taahhüt edilen “Türk Devletleri Teşkilatı bölgesinde, sürdürülebilir tarım, kendi kendine yeterlilik ve gıda güvenliğinin sağlanması" hedefine olan bağlılıklarını yinelediklerini dile getirdi.
TDT üyesi ülkeler arasındaki ticaret hacminin yeterli seviyede olmadığını belirten Yumaklı, “Özellikle tarım ticaretimizin artmasına katkı sunacağına inandığım 'Helal Belgelendirme' konusunda İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü ile çalışmanın faydalı olacağına inanıyorum." dedi.
Bakan Yumaklı, Taşkent'te gerçekleştirilen 1. Tarım Bakanları Toplantısı'nda çeşitli alanlarda alt grupların kurulmasının kararlaştırıldığını aktardı.
Aynı zamanda Türkiye'den farklı alanlarda tarımsal eğitimler talep edildiğini ifade eden Yumaklı, “Bu doğrultuda, Eylül 2023'te TDT üye ve gözlemci ülkelerine yönelik eğitimler verdik. 2024 yılı içerisinde de eğitimler vermek istiyoruz. Vereceğimiz eğitimlere üye ve gözlemci ülkelerin daha aktif katılımlarını önemsiyoruz." diye konuştu.
Yumaklı, tarımın büyük ölçüde iklim koşullarına bağlı olduğunu, iklim değişikliğinin etkisiyle oluşan doğal afetler ve aşırı hava olaylarının tarımsal üretime çok ciddi zararlar verdiğini belirterek, şunları söyledi:
“İklim değişikliği, gıda güvenliğimizi tehdit eden küresel bir kriz haline gelmiştir. Azalan su kaynakları ve kuraklığın yanı sıra sulama suyu ihtiyacının giderek arttığı da ortadadır. Bu sebeple, iklim değişikliği konusu da TDT içinde işbirliğini gerektiren teknik bir çalışma alanıdır. İklim değişikliğiyle mücadelede hızlı adımlar atmalıyız. Bu doğrultuda, yeşil dönüşüm, yeşil teknoloji, yeşil büyüme, yenilebilir enerji, iklim dostu tarımsal destekleme modelleri ve iklim akıllı tarım teknolojileri gibi mekanizmaların kullanımı önem kazanmaktadır."
“TECRÜBELERİMİZİ PAYLAŞMAYA HAZIRIZ"
Bakan Yumaklı, Türkiye'de her alanda suyun verimli kullanılması, kaynakların sürdürülebilirliğinin sağlanması ve gelecek nesillere aktarılması gayesi ile “Ulusal Su Verimliliği Seferberliği2 başlattıklarını belirterek, 2Üretim politikalarımızı suya göre tarım ilkesi doğrultusunda belirledik. Bu alanlardaki tecrübelerimizi de paylaşmaya hazırız. Ayrıca, üreticilerin doğal afetlerden ve diğer oluşabilecek risklerden korunması adına önemli bir araç olan tarım sigortaları sisteminin Azerbaycan'da olduğu gibi Özbekistan'da da kurulması için çalışmalara başladık. Bu işbirliğini, bütün üye ülkeler nezdinde geliştirebilir, ortak tarım sigortaları havuzu oluşturabiliriz." diye konuştu.
Gıda güvenliğinin küresel çerçevede sadece bugünü değil geleceği de ilgilendiren hayati bir konu olduğuna dikkati çeken Yumaklı, “Dünyada milyonlarca insan açlıkla mücadele ederken milyarlarca ton gıdanın israf edilmesi, çözülmesi gereken acil bir sorundur. Bu nedenle FAO'nun da desteğini alarak Türkiye genelinde başlattığımız 'Gıdanı Koru-Sofrana Sahip Çık' projesi ile gıda israf ve kaybı konusunda oluşturduğumuz farkındalık çalışmalarını da sizlere aktarmaktan büyük memnuniyet duyarız. Ayrıca, TDT ile FAO arasında imzalanması öngörülen Mutabakat Zaptı gibi girişimlerin çeşitlenerek uluslararası arenada teşkilatımızın görünürlüğünün ve bilinirliliğinin artması son derece önemlidir." ifadelerini kullandı.
Yumaklı, 2023'ün, 100. yılını kutlayan Türkiye'nin, Türk dünyası ile ilişkilerinin ivme kazanacağı bir yıl olması temennisinde bulundu.
“Birliğimiz gücümüzdür, şiarı ile hareket etmemiz elzemdir." diyen Yumaklı, “Bu bağlamda, bugün ve gelecekte yaşanması muhtemel kriz, risk ve tehditlere karşı dirençli ve sürdürülebilir gıda ve tarım sektörü için TDT olarak gereken önlemleri almamız ve ilgili diğer sektörleri de kapsayan bütüncül bir bakış açısıyla ülkeler arasında işbirliği adımlarını atmamız önem arz etmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
AZERBAYCAN'IN GUBA ŞEHRİ TDT TARIM BAŞKENTİ İLAN EDİLDİ
Toplantı sonrasında bildiri imzalayan bakanlar, basına açıklamalar yaptı.
Bakan Yumaklı, basın toplantısında yaptığı açıklamada, sürdürülebilir tarım, kendi kendine yetme ve gıda güvenliğinin sağlanmasının hedeflenmesi hususlarını görüştüklerini belirtti.
Yumaklı, “İklim değişikliği ile mücadele, iklim akıllı tarım teknolojileri, suyun etkin şekilde kullanılması, su ve arazi yönetimi gibi konularda bilgi paylaşıldı. Tarım alanında ticaretin artırılması için tarımsal ürünlerin tamamlayıcılıkları ve değer zincirlerinin bulunması için bir çalışma yapılacak. Bu çalışmanın sonuçları TDT üyeleriyle paylaşılacak. Helal gıda ve tarım sigortaları konularını da konuştuk." bilgisini paylaştı.
Toplantıda ayrıca, Azerbaycan'ın Guba şehri TDT Tarım Başkenti ilan edildi. Rotasyonla her yıl bir şehir TDT tarım başkenti ilan edilecek.
“TDT ÜLKELERİNİN TARIMSAL İHRACATINI ARTIRMAK BAŞLICA GÖREVİMİZ OLMALIDIR"
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Azerbaycan programı kapsamında, Bakü'de düzenlenen Türk Agro İş Forumu'nun açılışına da katıldı.
Burada bir konuşma yapan Bakan Yumaklı, dünyanın içinde bulunduğu pandemi, çatışmalar, kuraklık ve gıda arzı gibi sorunların tüm ülkeleri yeni stratejiler belirlemeye ittiğini söyledi.
Ukrayna ile Rusya arasındaki savaşın gıdaya erişimin ne kadar önemli olduğunu ortaya koyduğunu, krizlerin aşılması için yeni yol haritalarının belirlenmesi gerektiğini ifade eden Yumaklı, şu değerlendirmede bulundu:
“Yaşadığımız bu tecrübeler, küresel sorunlarla baş etmede iş birliklerinin önemini ortaya koymuştur. Yeni 'normal' olarak nitelendirebileceğimiz bu yeni konjonktürde, küresel sorunlara küresel çözümler geliştirmek, ortak sorunlara ortak çareler üretmek çok daha önemli hale gelmiştir. Bu noktada, TDT'nin ticaret, enerji, ulaşım ve gıda güvencesi gibi pek çok alanda bölgesel işbirliğinin gelişmesi ve istikrarın sağlanması açısından önemli bir platform olduğunu vurgulamak isterim."
Yumaklı, TDT ülkelerinin 2022'deki toplam ihracatlarının 537 milyar doları aştığını, aynı ülkelerin kendi aralarındaki ihracatının ise yaklaşık 33 milyar dolar seviyesinde olduğunu söyleyerek “Tarımsal ihracat toplamı ise 3,8 milyar dolardır. Elbette bu yeterli değildir. TDT ülkelerinin tarımsal ihracatını artırmak en başlıca görevimiz olmalıdır." dedi.
TDT ülkeleri arasında özellikle tarım sektöründe açığa çıkarılmayı bekleyen ciddi bir potansiyel bulunduğuna dikkati çeken Yumaklı, bilhassa tohumculuk, fidancılık, seracılık, su ürünleri, tarım makinaları alanında işbirliklerinin geliştirilebileceğine ve tarımsal ticaretin daha da artırılabileceğine inandığını söyledi.
TOHUMDA ORTAK TESCİL SİSTEMİ VE ORTAK TOHUM KATALOGLARI OLUŞTURMA ÖNERİSİ
Bakan Yumaklı, ticarete yön veren ve kolaylaştıran başlıca konulardan biri olan ortak e-sertifika ve ortak katalog kullanımı, tarımsal mekanizasyon ve teknoloji kullanımlarında bilgi ve tecrübelerin karşılıklı paylaşımı, ortak mevzuatlar oluşturulması gibi konuların her zaman gündemde tutulması gerektiğine dikkati çekerek şunları kaydetti:
“Örneğin tohumda ortak tescil sistemi ve ortak tohum katalogları oluşturarak tarımsal üretimin ana girdisi olan tohum ticaretinin önündeki engelleri kaldırıp, güvenli ve kaliteli tohuma coğrafyamızın üreticilerinin kolaylıkla erişmesini sağlayabiliriz."
AZERBAYCAN VE TÜRK ŞEHİTLİĞİNE ZİYARET
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de Azerbaycan ve Türk Şehitliğini de ziyaret etti.