Çöp olarak çıktığı eve elektrik olarak dönüyor: Büyükşehir’in SEKAY’ı Türkiye’ye örnek

Sakarya Büyükşehir Belediyesi tarafından atıkların bertarafı ve katma değere dönüşmesi için hayata geçirilen SEKAY projesi binlerce kişinin kullanımını karşılayan enerjiyi üretiyor.  Gelecek nesillere daha yeşil bir dünya bırakmak, tüketim kültürünün neden olduğu olumsuzlukları minimum seviyeye indirmek ve dünyanın içinde bulunduğu enerji kıtlığında Türkiye’yi dışa bağımlılıktan kurtaracak bir örneği teşkil etmek için faaliyete alınan Sakarya Katı Atık Entegre Tesisinde (SEKAY) bugüne dek milyonlarca kWh elektrik enerjisi ekonomiye kazandırıldı. Ayrıca bu tesiste cam, metal, kâğıt ve plastik atıklar da ayrıştırılarak hammadde olarak ikinci kez tüketime kazandırılıyor.

Çöpten enerjiye
Sakarya’da sokaklarda bulunan her çöp tenekesine bırakılan çöp bu tesise gelerek geri dönüşümün bir parçası oluyor. Tesise 16 ilçeden günlük toplam bin ton çöp geliyor. Bu da Sakarya’da her vatandaş günlük ortalama 1 kilogram çöp meydana getirdiğini gösteriyor. Bu çöpler katı atık entegre tesisinde işlenerek geri dönüşüme, enerjiye ve gübreye dönüştürülüyor. Çöp olarak nitelendirilen her şey tüketim odaklı yaşamda ikinci kez nitelik kazanıyor. Bu sayede çöpler, tekrar ekonomiye kazandırılmış oluyor.

Günde bin ton
Sıfır atık projesi kapsamında hayat geçirilen SEKAY ile bir yandan enerji üretilerek bir yandan da üretim döngüsüne tekrar kazandırılan hammadde ile şehrin katma değer üretimi artıyor. Buraya gelen günlük bin ton çöp öncelikle ayrıştırma merkezimize gidiyor ve burada cam, kâğıt, plastik, organik atıklar olmak üzere ayrıştırılıyor. Ayrıca aylık ortalama 110 ton tıbbi atık tesisin bir bölümünde toplanarak sterilize ediliyor. Sterilize işleminden sonra zararsız hale getirilen atıklar düzenli depolama sahasında muhafaza edilerek geri dönüşümün ve enerji üretiminin bir parçası haline geliyor.

Hem çevreye hem ekonomiye
Gelen çöplerin yüzde 30’luk kısmı zemini mebran ve dere çakılı ile örtülü olan düzenli depolama sahasında muhafaza edilip çürütülerek borularla metan gazı elde ediliyor. Zeminde serili olan mebran ve dere çakılı sayesinde toprağa sızıntı engellenerek çöpün toprağı ve dolayısıyla çevreyi kirletmesi engelleniyor. Kalan yüzde 70’lik kısımdan ayrıştırılan cam, kâğıt, metal ve plastik geri dönüşüm ile hammadde olarak yeniden piyasaya geri dönüyor. Elde edilen metan gazı ve çöpün geriye kalan kısımdan elde edilen biogaz ile elektrik enerjisi üretilirken aynı zamanda gübre ve atıktan üretilmiş yakıt da imal ediliyor. Günümüz ve geleceğin en büyük ihtiyaçlarından biri olan enerji ihtiyacının bir kısmı, insanlık için önemsiz bir atık olan çöplerden elde ediliyor. Tüm geri dönüşüm prosesleri uygulanarak sıfır atık yönetimi ile hem çevreye hem de ekonomiye katkı sunuluyor.

Binlerce kişinin enerjisi
İnsanı merkeze alan bir anlayışla hareket eden, çevre projeleriyle ülkenin örnek gösterilen belediyelerinden biri olan Sakarya Büyükşehir Belediyesi, SEKAY projesi ile 14,04 MW/h üretim kapasitesi ile bugüne dek milyonlarca kWh elektrik enerjisini çöpten üretti. Binlerce kişinin günlük elektrik tüketimini karşılayan tesis, fosil yakıtların çevre kirliliği oluşturarak gösterdiği performansa karşılık, karbon emisyon salınımını asgari seviyelerde tutarak çevreci bir üretim örneği oluyor. Bu proje, Türkiye genelindeki tüm yerel yönetimler ve dünyanın dört bir yanındaki belediyeler tarafından yakından inceleniyor.