Kaybolan Değerimiz Kadim Yaşlılık

Teknoloji alanındaki gelişmeler, toplumların yapısında hızlı bir değişim ve dönüşüm sürecine neden olmaktadır.

Bu süreçte bireyler teknoloji aracılığıyla ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel olmak üzere hayatlarının her alanında önemli değişimler yaşamaktadır.

Değişen yaşam tarzı sonucunda yaşlı bireyler üretimden çekilmekte, emeklilikle birlikte rol ve statüleri değişmekte, sosyal izolasyona uğramakta, başkalarına olan bağımlılıkları artmakta, yaşa bağlı rahatsızlıklar yaşamakta ve evde daha uzun zaman geçirebilmektedir. Buna birde aile bireylerinin çalışma temposu ya da uzak oturma durumları onları yalnızlığa itmektedir. Günümüz yaşlılık sürecinde bireyin hem bedensel hem zihinsel hem de toplumdaki kültürel kodlar aracılığıyla yaşlılığa ilişkin beklentileri değişebilmektedir. Sosyal mesafeler, maddi yetersizlikler ve aile bağlarının kopukluğu onları yalnızlığa itmektedir.

İnternet ve sosyal medya kullanımı sayesinde yaşlılar, toplumsal çevreleriyle iletişimini arttırarak yalnızlıklarını azaltabilmekte, yaşam kalitelerini arttırabilmektedir. Bu da yeni iletişim teknolojilerinin yaşlılar için sosyal temaslarını yenilemeleri, geliştirmeleri ve topluluklarında aktif olarak yer almalarını sağlayan bir araç olmuştur. Telefon faturalarından bilet almaya kadar işlerini kolaylaştıran bir durum olurken yalnızlıklarına merhem olmuştur. Ama diğer yandan tehlike çanları çalmaya başlamıştır. Çünkü Yaşlılar geçmişin önemli birer temsilcileridirler. Onlar geçmişin olay ve bilgilerini, ailelerinin sahip olduğu değerleri kendinden sonraki kuşağa aktararak önemli bir toplumsal işlevi yerine getirmektedirler. Yaşlılar toplumda ‘tecrübeli, bilgili ve yararlı kaynak kişiler’ olarak görülürken çocuklarımıza bilgi aktarımlarını sağlamaları onlara dünya tecrübelerini katmalarını beklerken maalesef ki yaşlılarımız telefon, TV, bilgisayar derken kendilerini soyutlamış, birikimlerini gereksiz ve yararsız hale getirmişlerdir. Biz gençlik ne durumda din, ahlak, değer derken gençlerimizin gidişatı endişe verici olduğunu neler yapmamız gerektiğini düşünerek söyleyerek serzenişte bulunuyorken kaçırdığımız bir vahim durum daha var yaşlılarımız ne yapıyor nasıl yaşıyor? Maalesef yeni dijital dünyanın esiri olmuş durumdalar.

Şöyle etrafıma bakınıyorum ellerinde telefonla dolaşan gençler kadar yaşlılarımızda var. Sorduğunuzda “evde hanım bir odada akıllı telefon ve TV ile meşgul ben salonda TV ile ya da telefonumla meşgulüm' diyen bir yaşlı kesimimiz var bazen gençleri dinliyorum dedelerini, ananelerini, babaannelerini anlatıyorlar “onlar bizden çok telefon kullanıyorlar, bizimle pek ilgilenmiyorlar” diyorlar ve maalesef ki bu tespit doğru.

Biz buna karşı ne yapabiliriz, hangi meşru yol, çare, ilaç, teknoloji, sanat ve imkânı kullanabiliriz?

Küçüklüğümde yaşlıları çok severdim. Onlarla çok vakit geçirirdim. Her zaman hayatla ilgili aktarabilecekleri bir sır, bir deneyimleri olurdu.

Onların bilgeliği ve huzuru bana güven verirdi. O yüzden yaşlılığın kutsanmışlıkla eş değer olduğunu düşünür ve yaşlanabilmeyi büyük bir lütuf olarak görürdüm. Düşüncelerimdeki yaşlı bilge hayatın sembolü yaşlılarımızın yaşlanmalarını durdurmak üzere kurulmuş düzenleri gördükçe de hayal kırıklığına uğruyorum.

Eski kadim uygarlıklarda “yaşlıların” en kutsal kesim olduğu, yasa koyucular, hikâye anlatıcılar, kadim öğretmenler hep yaşlı bireylerden oluşuyordu. Tabi ki yine bu şekilde addebilmemiz için yaşlılarımızın ruhsal ve psikolojik açıdan derinleşmesi ve doğru bir ruhsal gelişim göstermesi gerekmektedir. Bu ruhsal alt yapıya sahip olmayan yaşlılarımız ise sürekli dırdır eden, insanları azarlayan, agresif veya “keşkelere” boğulmuş bireyler olarak görüyoruz. Yaşlılık süreci keşkeleri veya geçmişe odaklanmayı değil, içe dönüşü kapsaması gereken bir süreçtir. Bu noktada toplumun yaşlıların bilgeliğine, öğütlerine ve hikâyelerine ihtiyacı olduğunu unutmamız ve yaşlılarla birlikte “yaşlılığı” onurlandırmamız çok önemlidir. Bunu unutmamak ve unutturmamak dileğiyle.