Nefis nedir?

Nefis kelimesi ise Arapça kökenli bir kelime olmasına karşın ülkemizde çok istifade ediliyor. Ruhun ise arzu ve keyiflerini isteyen manası vermektedir.

Nefis mertebeleri ise şunlardır:

Nefsi emmare.

Nefsi levvame.

Nefsi mülhime.

Nefsi mutmainne.

Nefsi radiyye.

Nefsi marziyye.

Nefsi kâmile.

Emmare: Bu dünyadaki varlığını, hayatı, dünyayı ve kâinatı merak eden birçok Müslüman sorularının cevabı Kur’an- Kerim’de yer alan ayetler, Peygamber Efendimizin buyurmuş olduğu hadisler ve sünnet ışığında İslami Düşünce yapısını yansıtan tasavvufta aramışlardır. İslami açıdan son derece önemli olan tasavvuf ortaya çıkmaya başladığı andan itibaren İslami düşünce yapısının gelişimesin de son derece önemli role sahiptir. Günümüzde de tasavvuf yolunca mücadele veren sûfiler İslamiyet’e çok önemli katkılarda bulunmaktadırlar. Tasavvuf dünyasına giren bir Müslümanı ise birçok farklı terim ve kavram karşılamaktadır. Bunlardan en çok merak edilen ve en çok dikkat çekenlerden biri de nefsi emmare kavramıdır. Bunun en önemli nedeni tasavvufun temelinde öncelikle nefsin eğitilmesinin yer almasıdır.

Levvame: Kendisini kınayan, işlediklerinden dolayı pişmanlık duyan ve kendini hesaba çeken nefis.

Mülhime: İlhâma eren nefis anlamındadır. Terim¸ Kur'ân'daki¸ "Nefse ve ona birtakım kâbiliyetler verip de iyilik ve kötülüklerini ilham edene yemin olsun ki¸ nefsini temizleyen kurtulmuş¸ onu kötülüklere gömen de ziyâna uğramıştır."3 âyetinden alınmıştır. Bu mertebedeki nefs sahibinin basireti açılır.

Mutmainne: Hakla mutmain olan, tatmin olan nefs mertebesi.

Radiyye: Nefs-i radiyye nefis teskiyesi kademelerinden beşincisidir. Tasavvufa göre bu mertebede nefis daha önceki kademede doyuma ulaştığı için Allah'ın yaptığı her şeyden razı olmuştur. Bu makamımın zikri HAY Esmasıdır.

Marziyye: Marzıye makamı kulun Allah’tan ve Resulünden (asm) razı olarak onların rızasını ve hoşnutluğunu arayarak, başkalarına bakmayarak Allah’ın ve Resulünün (asm) ahlâkı üzere istikamette sebat etmesi sonucu Allah’ın kendisinden razı olduğu amellere devam etme makamıdır.

Kamile: tezkiye netîcesinde arınmış, sâf, berrak, ulvî ve olgun nefstir. Bütün mârifet sırlarının tahsîl edildiği ve ancak Cenâb-ı Hak tarafından vehbî olarak lutfedilen bir makamdır; Hak vergisidir, sırf çalışmakla elde edilmez. Kader sırrına mebnî, ilâhî bir ihsandır.